ตัวอย่างสมุดบันทึกความดี แนวคิดทำอาหารขายเพราะไม่มีเงินออม พี่จิตอาสามาอ่านนิทานให้น้อง ๆ ฟังตอนเช้า หน้าเสาธง ที่รร.วัดราชบูรณะ การทำกิจกรรมอ่านเปลี่ยนชีวิต ที่รร.วัดใหม่อมตรส
สรรเสริญ วงศ์ชะอุ่ม ประธานคณะกรรมการสรรหากำหนดค่าตอบแทน บริษัท เทเวศประกันภัย จำกัด (มหาชน) ได้เล่าถึงที่มาของโครงการโรงเรียนคุณธรรมมาเป็นระยะเวลากว่า 3 ปี หลักการสำคัญคือ การสร้างคนดีและมีความรอบรู้ สร้างคนดี คือทำให้เกิดสำนึกในคุณธรรมว่าจะทำเรื่องความดีอะไรบ้าง วิธีการที่สำคัญที่สุดคือ การให้เด็กคิดเองว่าเขาอยากทำความดีอะไร หรือคำว่า “ระเบิดจากข้างใน” ซึ่งเป็นหลักการทรงงานของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช เราต้องให้เด็กคิดเองว่าเขาอยากจะทำอะไร เพื่อสร้างให้เกิดการปรับพฤติกรรมที่ทำได้
ดังนั้น รูปแบบในการปรับพฤติกรรมของแต่ละโรงเรียนอาจจะแตกต่างกัน ไม่มีความตายตัว ปัจจัยหนึ่งสำคัญที่จะทำให้สำเร็จ นั่นคือ การร่วมมือในการขับเคลื่อนจากทุกฝ่ายอย่างมุ่งมั่น ตั้งใจ และเอาใจใส่อย่างจริงจังไม่ว่าจะเป็น โรงเรียน ครู นักเรียน ผู้ปกครอง ชุมชนที่เกี่ยวข้องรอบโรงเรียน และเจ้าหน้าที่ที่ลงพื้นที่ในการทำโครงการ
จุดเด่นของโครงการฯ อยู่ที่ สมุดบันทึกความดี ที่ให้เด็กได้บันทึกความดีที่ทำ และความดีที่อยากทำ และนำกลับไปให้ผู้ปกครองได้วิเคราะห์ความดีที่บุตรหลานทำและคิด พร้อมทั้งนำกลับมาให้ครูประจำชั้นตรวจและร่วมรับรู้สิ่งที่นักเรียนทำ ซึ่งวิธีนี้จะเป็นการปลูกฝังคุณธรรมให้แก่ตัวนักเรียน ผู้ปกครอง และครู
“สิ่งที่เราค้นพบ คือ เมื่อโรงเรียนใดโรงเรียนหนึ่งอยากจะทำความดีเรื่องใดเรื่องหนึ่ง โรงเรียนจะให้เด็กคิดเอง อย่างเช่น โรงเรียนหนึ่งทำเรื่องการออม ความพอเพียง เมื่อเด็ก ๆ ได้ทำก็จะนำไปสู่ความดีเรื่องต่าง ๆ และเกิดการปรับพฤติกรรมให้มีวินัยในการออม รู้จักรับผิดชอบ รู้จักเสียสละ ความดีเรื่องอื่นก็จะตามมา ซึ่งทำให้เห็นว่าการทำความดีเรื่องอะไรก็แล้วแต่ เมื่อเป็นพื้นฐานทางความคิดแล้ว จะสามารถทำเรื่องอื่นต่อไปได้อีก เมื่อทำความดีได้แล้ว ต่อไปจะต้องทำให้เกิดปัญญาการเรียนรู้ ความรอบรู้เป็นสิ่งสำคัญ เด็กจะต้องทำทั้งความรอบรู้ คู่ คุณธรรม ซึ่งเป็นหลักพื้นฐานของปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงในพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช”
ปัจจุบันมีโรงเรียนที่เข้าร่วมโครงการโรงเรียนคุณธรรมในเขตพระนคร (ต้นแบบ) ทั้งสิ้น จำนวน 11 โรงเรียน ประกอบด้วย โรงเรียนวัดตรีทศเทพ โรงเรียนราชบพิธ โรงเรียนวัดมหรรณพาราม ในพระราชูปถัมภ์ฯ โรงเรียนวัดสุทัศน์ โรงเรียนวัดพระเชตุพน โรงเรียนวัดราชบูรณะ โรงเรียนวัดมกุฏกษัตริยาราม โรงเรียนวัดมหาธาตุ โรงเรียนวัดอินทรวิหาร โรงเรียนวัดใหม่อมตรส และโรงเรียนวัดราชนัดดา โดยทางกรุงเทพมหานครได้เตรียมความพร้อมที่จะขยายผลในการขับเคลื่อนโครงการโรงเรียนคุณธรรม สู่โรงเรียนในสังกัดกรุงเทพมหานคร อีกจำนวน 438 แห่ง โดยได้มอบหมายให้โรงเรียนคุณธรรมในเขตพระนครทั้ง 11 แห่งเป็นศูนย์การเรียนรู้โรงเรียนคุณธรรมในเขตพระนคร (ต้นแบบ)
“คุณธรรมในตัวเด็กจะยั่งยืนได้ ต้องปลูกฝังเรื่องความดีให้เป็นนิสัย และทำไปตลอดชีวิต เพื่อเป็นนิสัยได้ตลอดไป และกระบวนการการเรียนการสอนที่ได้คิดขึ้นมา ทั้งสมุดบันทึกความดี การให้เด็กได้คิดเองทำเอง ควรมีการขับเคลื่อนไปได้เองเป็นหลักสูตรของโรงเรียนนั้น ก็จะเกิดเป็นความยั่งยืน เป้าหมายใหญ่ของเรา คือ อยากเห็นสังคมไทยเป็นสังคมที่มีคุณภาพ มีความรอบรู้ คู่ คุณธรรม” สรรเสริญ กล่าวปิดท้าย
