โครงการจริงใจมาร์เก็ต ต้นแบบ ‘ตลาดสีเขียวคาร์บอนต่ำ’ ส่งเสริมชุมชน และสร้างเศรษฐกิจอย่างยั่งยืน

กลุ่มเซ็นทรัล ขับเคลื่อน “โครงการจริงใจมาร์เก็ต – ในย่านจริงใจเซ็นทรัล” ต้นแบบตลาดสีเขียวคาร์บอนต่ำ ส่งเสริมชุมชน และสร้างเศรษฐกิจอย่างยั่งยืน

เชียงใหม่ เมืองแห่งวัฒนธรรมที่เปี่ยมด้วยเสน่ห์ ได้ต้อนรับนักเดินทางจากทั่วโลกมายาวนาน และหนึ่งในสถานที่ที่สะท้อนอัตลักษณ์ของเมืองได้อย่างสมบูรณ์แบบคือ “โครงการจริงใจมาร์เก็ต – ในย่านจริงใจเซ็นทรัล” ที่ตั้งอยู่บน พื้นที่ 28 ไร่ ใจกลางเมืองเชียงใหม่ ก่อตั้งขึ้นตั้งแต่ปี 2549 โดยเป็นตลาดชุมชนที่พลิกโฉมตลาดแบบดั้งเดิม สู่พื้นที่แห่งแรงบันดาลใจและเศรษฐกิจยั่งยืน สะท้อนความสุขในการอยู่ร่วมกัน

โครงการนี้เป็นมากกว่าตลาดทั่วไป แต่คือ ‘ชุมชนรักษ์โลก’ ที่รวบรวมที่สุดของผลผลิตเกษตรอินทรีย์, หัตถกรรมและศิลปะพื้นบ้าน, ร้านไอเดียสร้างสรรค์, ร้านอาหารประจำถิ่น พร้อมขับเคลื่อนแนวคิดใส่ใจสิ่งแวดล้อมทุกมิติ ครอบคลุมทั้งบรรจุภัณฑ์รักษ์โลก, สินค้าเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม และจัดการขยะอย่างถูกวิธี ตอบโจทย์ท่องเที่ยววิถีชุมชนยั่งยืน

ปี 2567 ที่ผ่านมา โครงการจริงใจมาร์เก็ต – ในย่านจริงใจเซ็นทรัล ต้อนรับนักท่องเที่ยวกว่า 1.6 ล้านคน และช่วยกระจายรายได้สู่ชุมชนผ่านร้านค้ากว่า 390 ร้าน ก่อให้เกิดเม็ดเงินสะพัดตลอดปีมากกว่า 500 ล้านบาท

นอกจากนี้ ยังมีคณะเยี่ยมชมและศึกษาดูงานรวม 45 คณะ ซึ่งตลอดทั้งปีที่ผ่านมา สามารถจัดการขยะอย่างถูกต้องได้ถึง 17,087 กิโลกรัม ลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกได้ถึง 32,727.42 กิโลกรัมคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่า ​เทียบเท่ากับการปลูกต้นไม้กว่า 2,618 ต้น

คุณพิชัย  จิราธิวัฒน์ กรรมการบริหาร กลุ่มเซ็นทรัล กล่าวว่า โครงการ ‘จริงใจมาร์เก็ต – ในย่านจริงใจเซ็นทรัล’ ภายใต้โครงการ  ‘เซ็นทรัล ทำ ทำด้วยกัน ทำด้วยใจ‘ เป็นอีกหนึ่งความตั้งใจของกลุ่มเซ็นทรัลในการสร้างพื้นที่ที่มากกว่าตลาดทั่วไป แต่เป็นศูนย์กลางในการสร้างโอกาสให้กับผู้ประกอบการรายย่อยและเกษตรกรไทย พร้อมทั้งส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมและความยั่งยืน

“ตลาดแห่งนี้ไม่เพียงเป็นจุดหมายสำคัญของคนในพื้นที่และนักท่องเที่ยวที่ต้องการสัมผัสอัตลักษณ์สินค้าไทยจากเกษตรกรตัวจริงที่มาจำหน่ายด้วยตนเอง แต่ยังเป็นอีกหนึ่งความภาคภูมิใจของชาวเชียงใหม่ที่มีส่วนร่วมในการพัฒนาชุมชนควบคู่ไปกับการรักษาสิ่งแวดล้อม เพราะกลุ่มเซ็นทรัลเชื่อมั่นว่า การสนับสนุนสินค้าจากชุมชน ไม่เพียงช่วยให้เศรษฐกิจท้องถิ่นเติบโต แต่ยังเป็นการอนุรักษ์ภูมิปัญญาและวัฒนธรรมไทยให้คงอยู่ต่อไป”

โครงการจริงใจ มาร์เก็ต ประกอบด้วย 3 ส่วนหลัก ได้แก่ จริงใจมาร์เก็ต , จริงใจวิลเลจ และ จริงใจแกลลอรี่

1. จริงใจมาร์เก็ต :  ศูนย์รวมเกษตรอินทรีย์ หัตถกรรม และร้านค้าสร้างสรรค์ โดยมีไฮไลต์ ดังนี้

1.1 ตลาดจริงใจ  พื้นที่รวบรวมอาหาร, ศิลปะ, งานออกแบบ งานฝีมือ ภายใต้แนวคิดรักษ์โลก ให้เลือกชม ชิม ช้อปอย่างเพลิดเพลิน ตั้งแต่เช้าถึงบ่าย เปิดบริการทุกวันเสาร์-อาทิตย์ เวลา 6.30-15.00 น. แบ่งออกเป็น 2 โซน คือ

โซนจริงใจ ฟาร์มเมอร์ มาร์เก็ต เชียงใหม่ :  โซนตลาดผัก-ผลไม้เกษตรอินทรีย์และปลอดสารพิษ จากเกษตรกร​ในจังหวัดเชียงใหม่และพื้นที่ใกล้เคียงแห่งแรกของกลุ่มเซ็นทรัล เพื่อส่งเสริมการบริโภคผลผลิตและอาหารที่มีคุณภาพ สะอาด ปลอดภัย ดีต่อสุขภาพ สนับสนุนรายได้ให้กับชุมชนในพื้นที่  และยังเป็นแหล่งท่องเที่ยว​คุณภาพ จากรางวัลต่างๆ ​​เช่น รางวัลตลาดต้องชม จากสำนักงานพาณิชย์จังหวัดเชียงใหม่, รางวัล “องค์กรปลอดภาชนะโฟมบรรจุอาหาร 100%” ระดับทอง จากกรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข รวมทั้งได้รับการยกย่องให้เป็น ตลาดสีเขียว ที่รณรงค์ลดใช้ถุงพลาสติกเพื่อลดก๊าซเรือนกระจก จากกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม และยังมีการตรวจ​สอบ “น้ำมันทอดปลอดภัย” จากเทศบาลนครเชียงใหม่ ล่าสุด จริงใจ Farmers Market เชียงใหม่ ยังคว้ารางวัลความเป็นเลิศทางความคิดสร้างสรรค์ Creative Excellence Awards 2023 (CE Awards) ประเภท Creative City Awards จัดโดยสำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจสร้างสรรค์ (องค์การมหาชน) ซึ่งสะท้อนถึงการพัฒนาพื้นที่ให้เชื่อมโยงกับเรื่องราวท้องถิ่นผสมผสานกับความคิดสร้างสรรค์ได้อย่างกลมกลืนอีกด้วย

โซนรัสติคมาร์เก็ต :  โซน​สินค้าแฮนด์เมดที่ใหญ่ที่สุดในจังหวัดเชียงใหม่ จุดนัดพบของคนรักงานศิลป์, งานประดิษฐ์ DIY, สินค้าแฮนด์เมด อาทิ งานฝีมือ ของแต่งบ้าน โดยช่างฝีมือคนท้องถิ่นซึ่งออกแบบและจำหน่ายด้วยตัวเอง รวมทั้งของสะสมหลากสไตล์ ของใช้แนววินเทจ พร้อมจิบกาแฟและเครื่องดื่มสไตล์โลคอลเพิ่มความสดชื่น

1.2 คาเฟ่, ร้านอาหารโฮมเมด, ร้านค้าไอเดีย และชุมชนงานคราฟต์ ​ คอมมูนิตี้ของผู้มีใจรักงานคราฟต์อันอบอุ่น รวมทั้งลานกิจกรรมของครอบครัวให้มาใช้เวลาทำกิจกรรมร่วมกัน เช่น เวิร์คช้อปงานประดิษฐ์  เปิดให้บริการ จันทร์- ศุกร์ เวลา 30-21.00 น., วันเสาร์-อาทิตย์ เวลา 6.30-22.00 น. (เวลาเปิด-ปิดแตกต่างกันในแต่ละร้านค้า)

พร้อมร้านค้าแม่เหล็กภายในโครงการ เช่น Tops Green สโตร์สีเขียวแห่งแรกในไทย  ด้วยแนวคิด “ร้านค้าสีเขียวเพื่อชาวเชียงใหม่ ชีวิต และโลกที่ดีขึ้น” จำหน่ายสินค้าอาหาร-เครื่องดื่มที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม มากกว่า 1,000 รายการ ถูกใจสายสุขภาพ, Good Goods ร้านสินค้าภูมิปัญญาท้องถิ่นที่ผ่านการออกแบบให้มีความร่วมสมัย พร้อมบาร์กาแฟอันโดดเด่นที่เสิร์ฟกาแฟภูชี้เดือนกลิ่นหอมกรุ่น ภายใต้วิสาหกิจเพื่อสังคม “เซ็นทรัล ทำ” โดยรายได้กลับคืนสู่ชุมชน, Be ALLA (บีอัลล่า) ร้านผลิตภัณฑ์บำรุงผิวสกัดออร์แกนิค, Norapao (โนราห์เป่า) ร้านเครื่องแต่งกายจากเส้นใยธรรมชาติ และ ร้าน Slow Stitch Studio (สโลว์ สติทช์ สตูดิโอ) ที่โดดเด่นผ้าย้อมครามและสีธรรมชาติที่สร้างลายด้วยเทคนิค “ชิโบริ” เป็นต้น

คาเฟ่ เช่น Roastniyom ECO ร้านกาแฟรักษ์โลกชื่อดังของเชียงใหม่ที่ใช้แก้วและหลอดจากเส้นใยธรรมชาติ

ร้านอาหารโฮมเมด เช่น เขียวไข่กาจริงใจ นำเสนออาหารไทยวิถีออร์แกนิค กลิ่นอายชาวเหนือ ด้วยวัตถุดิบจากธรรมชาติ ที่คนรักอาหารไทยโฮมเมดต้องไม่พลาดมาลิ้มลอง, แกงจริงใจ ร้านอาหารพื้นบ้านชื่อดังที่ต่อยอดมาจากร้านแกงเวฬา และ Il-gus-to (อิล กัส โต้) ร้านอาหารอิตาเลียน โดยใช้วัตถุดิบโลคอลเป็นหลัก

ชุมชนงานคราฟต์ ร้านสินค้าแฮนด์เมดสุดชิคดีไซน์สวยและสตูดิโองานศิลป์ อาทิ ร้านเครื่องประดับแฮนด์เมด Saprang (สะพรั่ง) ร้านเซรามิคปั้นมือ Pachana Studio (ภาชานะสตูดิโอ)

2. จริงใจวิลเลจ : คอมมูนิตี้สเปซแห่งศิลปะและไลฟ์สไตล์

จริงใจวิลเลจ คือ คอมมูนิตี้สเปซที่ยังคงเอกลักษณ์บางส่วนของสถาปัตยกรรมล้านนา รวบรวมร้านค้าและบริการมากมาย เช่น ร้านอาหารและคาเฟ่แนวสุดชิคที่มีรูปแบบการตกแต่งเฉพาะตัว อาทิ The Baristro at Jing Jai Market, ร้านส้มตำเฮ้าส์  หรือ ร้านขายสินค้ากรีนไอเดียอย่าง Box Journey ซึ่งเป็นร้านบรรจุภัณฑ์รักษ์โลก, บ้านเล็กลมัย ร้านกระเป๋าสานทำมือ เป็นต้น รวมถึงการสนับสนุนให้ศิลปินกราฟฟิตี้ (Graffiti) ชื่อดังทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติ ได้ใช้พื้นที่ในการสร้างสรรค์งานศิลปะในเทศกาล Style Walls ครั้งแรกของไทย

3. จริงใจแกลเลอรี : เวทีศิลปะเพื่อทุกคน

พื้นที่จัดแสดงงานศิลป์ที่นำเสนอผลงานศิลปะหลากหลายแขนง ทั้งศิลปะ ดนตรี ภาพยนตร์ โดยมีการจัดนิทรรศการหมุนเวียนให้ผู้มาเยือนได้ชมเพื่อสร้างแรงบันดาลใจอย่างต่อเนื่อง ถือเป็นอีกหนึ่งพื้นที่ในการสนับสนุนและส่งเสริมศิลปินไทยคลื่นลูกใหม่สู่เวทีโลก ที่ทุกเพศทุกวัยสามารถเข้าถึงและสัมผัสได้ พร้อมเป็นพื้นที่ในการให้ความรู้และเปิดประสบการณ์ศิลปะเพื่อทุกคน

ต้นแบบตลาดสีเขียวคาร์บอนต่ำ

ภายในโครงการจริงใจมาร์เก็ต-ในย่านจริงใจเซ็นทรัล ยังบริหารจัดการขยะแบบเต็มรูปแบบ ในฐานะ โครงการศูนย์การเรียนรู้การบริหารจัดการขยะและแปรรูปชุมชน จริงใจมาร์เก็ต จ.เชียงใหม่ ​​ ที่มุ่งหวังให้เป็นสถานที่เรียนรู้และโมเดลการจัดการขยะเหลือศูนย์ (Zero Waste ) ของตลาดจริงใจ  เป็นส่วนสำคัญที่จะทำให้ตลาดจริงใจก้าวสู่การเป็นตลาดชุมชนเมืองท่องเที่ยวสีเขียวแบบคาร์บอนต่ำ ภายใต้แนวคิดรักษ์โลก (Eco-Friendly)  ด้วยการนำหลักระบบเศรษฐกิจหมุนเวียน (Circular Economy)  การจัดการขยะให้เหลือศูนย์ (Zero waste) และปฏิบัติการอย่างเร่งด่วนเพื่อต่อสู้กับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (Climate Action)  มาเป็นยุทธศาสตร์พัฒนาตลาดจริงใจ

ทั้งนี้ ขยะจะถูกแยกออกเป็น 7 ประเภท ได้แก่ ขยะอาหาร ขยะรีไซเคิล ภาชนะกระดาษเปื้อน ขยะทั่วไป ขยะติดเชื้อ ขยะอันตราย และขยะอิเล็กทรอนิกส์   (E-Waste ซึ่งได้รับความร่วมมือจาก AIS ในการจัดการขยะอย่างถูกวิธี)  ที่เกิดขึ้นในตลาดจริงใจทั้งหมด รวมถึงที่นำมาส่งโดยประชาชนทั่วไป ร้านค้าจากภายนอก ซึ่งจะถูกนำไปจัดการอย่างถูกวิธี

– การจัดการ ขยะอินทรีย์หรือขยะอาหาร​​ คือขยะที่เน่าเสียและย่อยสลายได้เร็ว สามารถนํามาหมักทําปุ๋ยได้ ซึ่งในปี 2567 จริงใจมาร์เก็ต ได้มีการนำเศษผักและเศษอาหารเข้าเครื่องย่อยขยะอาหาร ได้มากถึง 20.6 กิโลกรัมต่อวัน สามารถผลิตเป็นก๊าซชีวภาพได้ประมาณ  376.50 กิโลกรัมต่อปี (ทดแทน LPG 31 ถัง) และลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกได้ 10,542.03 กิโลกรัมคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่าต่อปี

– ขยะรีไซเคิลสู่ผลิตภัณฑ์ Upcycled : ขยะรีไซเคิลที่รวบรวมได้ในตลาดจริงใจทั้งหมด 9,562.67 กิโลกรัม จะถูกนำเข้าสู่กระบวนการรีไซเคิล และบางส่วนอาจนำไปพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์ Upcycled แทนการรีไซเคิล ซึ่งได้มีการส่งมอบถุงพลาสติกและพลาสติกที่เหลือจากการ Recycle ไปแล้วทั้งหมด 391.37 กิโลกรัม เพื่อนำไปแปรรูปเป็นบล็อกปูพื้นถนน และสินค้าแปรรูปต่างๆ เพื่อเพิ่มมูลค่า และส่งมอบหลอดพลาสติก ณ สำนักงานเทศบาลเชียงใหม่สำหรับผลิตเป็นหมอนให้แก่ผู้ป่วยติดเตียง กว่า 12.17 กิโลกรัม ซึ่งสามารถลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกได้ถึง 22,185.39 กิโลกรัมคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่า (kgCO2e) เทียบเท่ากับการปลูกต้นไม้ได้กว่า 1,775  ต้น

– ขยะทั่วไปสู่เชื้อเพลิงขยะ คือส่วนใหญ่จะเป็นกลุ่มที่เป็นขยะปนเปื้อนเศษอาหาร ขยะกำพร้า (วัสดุไม่สามารถรีไซเคิลได้)  ทางตลาดจริงใจ ได้กำลังผลักดันส่งเสริมให้มีการแยกเศษอาหารออกทั้งหมดและล้างภาชนะ บรรจุภัณฑ์ เพื่อที่ขยะส่วนนี้จะลดปริมาณลง และสามารถส่งไปเป็นเชื้อเพลิงขยะ (Refuse Derived Fuel: RDF) แทนการไปสู่บ่อฝังกลบ  และบรรลุเป้าหมายขยะเหลือศูนย์

กลุ่มเซ็นทรัล มุ่งหวังให้ โครงการจริงใจมาร์เก็ต​ เป็นเวทีสำคัญที่สามารถช่วยให้ผู้ประกอบการรายย่อยเติบโตอย่างมั่นคง ผ่านความร่วมมือกับหน่วยงานต่างๆ ในการสนับสนุนองค์ความรู้ด้านธุรกิจและการพัฒนาสินค้า ตลอดจนเปิดโอกาสให้เกษตรกรและช่างฝีมือรุ่นใหม่ได้มีพื้นที่แสดงศักยภาพ ด้วยวิสัยทัศน์ที่มุ่งเน้นให้เศรษฐกิจชุมชนเติบโตอย่างแข็งแกร่งและยั่งยืน ตลาดแห่งนี้จึงเป็นจุดเริ่มต้นของความเปลี่ยนแปลงที่ดีในสังคมไทยอย่างแท้จริง